Je bekijkt nu De ontwikkeling van de fijne motoriek

De ontwikkeling van de fijne motoriek

In groep 3 leren de kinderen schrijven. Het is dan ontzettend belangrijk dat de fijne motoriek goed ontwikkeld is. Met de fijne motoriek worden handelingen als veters strikken, knippen met een schaar, knoop losmaken of kralen rijgen bedoeld: het zijn bewegingen waar wat meer concentratie voor nodig is.

Wat is het belang van een fijne motoriek en hoe signaleer je eventuele problemen?

Het belang van een goede fijne motoriek
Er zijn verschillende onderzoeken geweest waarbij werd onderzocht of een goede fijne motoriek van invloed is op de leerresultaten. En inderdaad er bestaat een samenhang tussen de fijne motoriek en de cognitieve vaardigheden.

Er zijn onderzoekers die zeggen dat door veel motorische oefeningen aan te bieden de linker- en rechterhersenhelft beter gaan samenwerken. Anderen zeggen weer dat als je weinig moeite hebt met schrijven je meer energie naar het denken kan sturen.

Net als de reken- en taalontwikkeling verloopt de fijne motorische ontwikkeling ook volgens een bepaald patroon. Uiteraard ontwikkelen kinderen zich in hun eigen tempo, maar meestal doorlopen ze wel dezelfde fasen.

4 jaar
  • binnen de lijntjes kleuren
  • papier in driehoeken vouwen
  • zijn naam schrijven
  • kralen rijgen
  • binnen 20 seconden tien knikkers in een flesje stoppen
  • schenken zonder te morsen
  • knijpers openen en ergens op vastzetten
5 jaar
  • papier in helften en kwarten vouwen
  • driehoek, rechthoek en cirkel tekenen
  • letters naschrijven
  • twee korte woorden naschrijven
  • voorwerpen van klei maken
  • binnen 18 seconden tien knikkers in een flesje stoppen
  • een vierkant uitknippen met 5 mm speling

Bron: kijkopontwikkeling.nl

Problemen in de fijne motorische ontwikkeling
Uit een landelijke onderzoek (Van Rossum 1997) wordt geschat dat bij 5 tot 15% van alle kinderen sprake is van een motorische achterstand. Er kunnen verschillende oorzaken zijn, denk aan weinig zelfvertrouwen, een stoornis of het kind beweegt gewoon te weinig.

Tegenwoordig zitten de kinderen vaker voor de computer of tv en hierdoor doen ze minder bewegingservaring op.

Meestal worden de motorische problemen in de kleutergroepen gesignaleerd. Het kind heeft bijvoorbeeld problemen met knippen, knutselen, een houterige motoriek of geen plezier in het spelen. Niet elk signaal hoeft een reden tot zorg te zijn.

Op kijkopntwikkeling.nl vind je een mooi schema waarbij aangegeven wordt op welke leeftijd bepaalde signalen of vaardigheden als mogelijk afwijkend gezien kunnen worden.

Het ontwikkelen van de fijne motoriek

Lees ook: Grove motoriek stimuleren in de speeltuin.

Als leerkracht kun je ouders doorverwijzen naar de huisarts om een verwijzing voor de ergotherapeut of fysiotherapeut aan te vragen.

Activiteiten om de fijne motoriek te oefenen
Er zijn verschillende activiteiten die kinderen kunnen uitvoeren om zo de fijne motoriek te verbeteren. Deze activiteiten kunnen op school, maar ook thuis uitgevoerd worden. Hieronder geef ik een aantal voorbeelden:

  • Spelen met klei
  • Kneden van deeg (koekjes bakken)
  • Vingerverven
  • Tekenen
  • Knippen en plakken
  • Spelen met lego of duplo
  • Puzzelen
  • Rijgen van kralen
  • Sorteren van steentjes of knopen
  • Poppenkleertjes ophangen met knijpers
  • Rijgkaarten
  • Hamertje tik
  • Kralenplank
  • Stickers plakken

Heb je zelf nog ideeën om de fijne motoriek te stimuleren? Laat het dan weten in een reactie!

d

Linda Willemsen

Linda Willemsen is het gezicht achter klasvanjuflinda.nl en zet zich in voor spelenderwijs ontdekken en leren. Daarnaast houdt ze zich bezig met auteurswerk en zorgt sinds oktober 2018 met veel liefde voor haar babydochter.

Dit bericht heeft 10 reacties

  1. Lenneke Balm

    Wat ik merkte dat kinderen heel spannend vonden was een grote bak met bouten en moeren om in elkaar en uit elkaar te draaien. Of een opbergdoosje met vakjes en dan propjes papier eerst maken en dan van vakje naar vakje brengen met een pincet of een tangetje. Dit kun je ook doen met kralen of knopen in verschillenden maten en kleuren.

  2. Debora

    Zien jullie ook verschil tussen jongens en meisjes? Ik zag het namelijk heel duidelijk bij mijn kinderen. Mijn dochters kleurden veel en speelden oneindig veel met strijkkralen, terwijl mijn zoon vooral aan het voetballen was of buiten de wereld aan het ontdekken was. Zijn fijne motoriek is lang niet zo ontwikkeld. Mijn zoon hield gewoon niet van kleuren en tekenen. Ik heb voor hem “dot-to-dot” boeken gekocht (lijntjes trekken van nummer naar nummer, waarna er een plaatje ontstaat). Dat vond meneer nog wel leuk om te doen. Mijn zomertip voor jongens (en meiden!) die moeten oefenen met hun fijne motoriek! Je oefent er ook gelijk de cijferreeksen/getallen mee.

    1. Super leuk idee! En idd, doordat in het algemeen (natuurlijk zijn er uitzonderingen) meisjes meer knutselen zie je vaak een verschil in de motoriek.

  3. Marieke

    Hoi! Leuke en nuttige blogpost! Tip ter aanvulling; kinderen met problemen met de motoriek (zowel fijn als grof) kunnen ook bij een kinderoefentherapeut terecht en net als bij de fysiotherapeuten is daar meestal geen verwijzing voor nodig. Als je twijfelt over de motorische ontwikkeling van een kind kun je als leerkracht ouders dus rechtstreeks naar een therapeut verwijzen die vervolgens een onderzoek kan doen en advies kan geven. Vriendelijke groet, Marieke la Verge

      1. Mari

        Er is echter wel degelijk verschil tussen kinderFYSIOtherapeuten en kinderOEFENtherapeuten ….. ?

  4. Esther Frerichs

    Zie Pinterest (handengym) voor ‘handige’ handengymles ideeën! Ook voor thuis natuurlijk…

Geef een reactie