Je bekijkt nu Kinderen die rouwen, wat is ‘normaal’ gedrag?

Kinderen die rouwen, wat is ‘normaal’ gedrag?

Bij een sterfgeval krijg je te maken met kinderen die rouwen. Iedereen gaat op een andere manier om met verlies, maar wat zijn nou normale reacties bij een rouwproces?

In deze blog vertel ik aan de hand van het boek ‘Rouw bij kinderen en jongeren‘ waar je allemaal aan kunt denken.

Vragen stellen
Kinderen die al op jonge leeftijd een dierbaar persoon hebben verloren zijn zich ervan bewust dat iedereen sterft en dat het hen ook kan overkomen. Tijdens een rouwproces gaan kinderen door een periode waarin ze veel vragen zullen stellen over ziekte en dood.

Ze vragen zich bijvoorbeeld af: waarom ga je dood? Is het mijn schuld? Wat komt er na de dood? Wat gebeurt er met mij als papa en mama doodgaan?

Het is belangrijk om hier als opvoeder steeds geduldig op in te gaan. Op deze manier kunnen ze woorden geven aan de gebeurtenissen en hun emoties. Tijdens deze fase kan er ook sprake zijn van scheidingsangst, onzekerheid, drukker gedrag en slechter slapen.

Door kinderen reële antwoorden te geven stel je het kind gerust. Bijvoorbeeld door te zeggen dat de kans op een auto-ongeluk kleiner is als je goed oplet in het verkeer. Meestal gaat deze fase vanzelf over.

Sommige kinderen blijven angstige gedachten houden, het is dan beter om professionele hulp in te roepen.

Emotieregulatie
Kinderen hebben minder woorden dan volwassenen tot hun beschikking. Hierdoor zullen zij hun gevoelens vooral in het gedrag uiten. Naast het leren verwoorden van hun emoties moeten ze ook leren om hun emoties toe te laten, ze te accepteren en tegenstrijdige gevoelens met elkaar in evenwicht te brengen.

De emoties van de kinderen kunnen heel snel wisselen. Het ene moment is het kind boos op de dokter en het andere moment blij dat oma geen pijn meer heeft. Ook kan het kind doen alsof er niets aan de hand is en zich gedragen als altijd.

Dit kan voor ons als volwassenen erg verwarrend zijn, maar in principe is het normaal gedrag. Kinderen rouwen op deze manier. Het kan voor het kind fijn zijn om bijvoorbeeld aan de hand van een prentenboek in gesprek te gaan over ziekte of de dood.

Kinderen die al wat ouder zijn kunnen zich vaak beter uitdrukken. Toch kan het soms wat ongelukkig uitpakken, bijvoorbeeld als ze zeggen dat ze ook dood willen. Meestal betekent dit helemaal niet dat ze suïcidaal zijn.

Het kan zijn dat ze iets anders bedoelen, maar daar geen woorden voor kunnen vinden. Bijvoorbeeld dat ze alleen willen zijn of dat ze even niet meer weten hoe ze iets moeten oplossen. Het is belangrijk om samen het gesprek aan te gaan om erachter te komen wat de boodschap achter de uitspraak is.

Lees ook: prentenboeken rondom rouwverwerking. 

Kinderen die rouwen, wat is 'normaal' gedrag?

Langetermijngevolgen
Er is nog niet veel onderzoek gedaan, maar men denkt dat de meerderheid (80%) van de kinderen zich niet zorgelijk ontwikkelt. Er blijft nog een kleine groep kinderen over die wel lijken te stagneren in hun ontwikkeling.

Het verwerken van een verlies doet een beroep op het werkgeheugen. Zeker wanneer een kind al moeite heeft met automatiseren kan het hem nog meer moeite kosten om te leren. Ook concentreren gaat lastig, omdat het hoofd vol zit met verdriet of zorgen.

Als deze periode lang duurt kan het kind een achterstand ontwikkelen, wat belemmerend is voor de rest van de ontwikkeling.

Kinderen vinden het vaak ingewikkeld om te laten zien wat ze werkelijk denken en voelen. Voor opvoeders is het dan lastig om in te schatten hoe het kind omgaat met het verlies.

Wanneer er duidelijke gedragsveranderingen zijn vanaf een half jaar na het verlies dan is het verstandig om een professional in te schakelen.

Meer informatie
Ik wil je zeker aanrader om als school het boek ‘Rouw bij kinderen en jongeren‘ aan te schaffen. Dit boek biedt handreikingen om kinderen te begeleiden bij het rouwproces. Het boek heeft een logische volgorde maar de hoofdstukken kunnen ook los van elkaar gelezen worden.

Het is in duidelijke taal geschreven en bevat veel praktische voorbeelden en concrete tips. Wat mij betreft echt een onmisbaar boek wanneer je als school te maken krijgt met een verlies van een ouder, leerkracht of leerling. Vragen die aan bod komen zijn bijvoorbeeld:

  • Hoe communiceer je over verlies met een kind?
  • Wat helpt een kind bij de verwerking van een verlies?
  • Wanneer schakel je professionele hulp in?

Tip: lees ook mijn blog over het opstellen van een rouwprotocol.

Rouw bij kinderen en jongeren
Schrijver: Mariken Spuij
Uitgever: Nieuwezijds
Prijs: € 24,95

Klik hier om het boek te bestellen.

Het rouwprotocol: omgaan met rouw op school

 

 

 

 

 

Linda Willemsen

Linda Willemsen is het gezicht achter klasvanjuflinda.nl en zet zich in voor spelenderwijs ontdekken en leren. Daarnaast houdt ze zich bezig met auteurswerk en zorgt sinds oktober 2018 met veel liefde voor haar babydochter.

Geef een reactie