Je bekijkt nu Hoe ga je om met negatieve gevoelens van kinderen?

Hoe ga je om met negatieve gevoelens van kinderen?

Als leerkracht ben je niet alleen bezig met het lesgeven maar je zorgt er ook voor dat de kinderen zich fijn voelen in de klas. Ik heb al vaak geschreven hoe je kinderen kunt helpen om hun emoties te reguleren of hoe je bepaalde sociale vaardigheden aanleert. Maar ook wij als volwassene kunnen ons verder ontwikkelen in het omgaan met kinderen.

In deze blog wil ik het hebben over het omgaan met de negatieve gevoelens van kinderen. Dit doe ik met behulp van het interessante boek How2talk2kids van Adele Faber en Elaine Mazlish.

Even een kleine disclaimer: de term negatieve gevoelens wordt in het boek How2talk2kids gehanteerd. In principe kunnen gevoelens natuurlijk niet positief of negatief zijn. Dit zou betekenen dat het ene gevoel beter is dan de ander.

Wel hebben wij als volwassene een bepaalde emotie bij de gevoelens van kinderen. Het wekt meestal bij ons iets negatiefs of positiefs op, vandaar dus de term negatieve gevoelens als we spreken over boos of teleurgesteld.

Gevoelens van kinderen
In een klas met 25 kinderen kan er elke dag wel iets onverwachts gebeuren. Elk kind komt met een bepaald gevoel naar school en dit zal invloed hebben op de leerling maar ook op zijn omgeving.

Ook jij als leerkracht kan de sfeer in de groep bepalen. Ben jij een keer chagrijnig, dan zal de dag er anders uitzien dan dat je opgewekt bent.

We vinden het fijn als een kind lekker in zijn vel zit; misschien vinden we dit wel het allerbelangrijkst. Voor ons is het misschien ook wel leuker en makkelijker lesgeven.

Kinderen die verdrietig, teleurgesteld of zelfs boos zijn vragen veel meer van ons. We moeten bewuster nadenken wat we zeggen en het kost ons meestal meer energie. 

Het is makkelijk om om te gaan met kinderen die blij en vrolijk zijn. Maar hoe ga je nou als leerkracht om met kinderen die juist negatieve gevoelens ervaren? Heel simpel; accepteer ook deze gevoelens! Een kind mag boos of verdrietig zijn.

In de praktijk
Volgens de schrijvers van How2talk2kids is er een direct verband tussen hoe kinderen zich voelen en hoe zij zich gedragen. Als kinderen zich goed voelen, gedragen ze zich goed.

Wanneer we hun gevoelens accepteren dan zullen ze zich goed voelen. Helaas staan we niet altijd open voor de gevoelens van onze leerlingen.

Denk aan:

  • Er is geen reden om zo boos te zijn.
  • Welnee, zo voel je dat heus niet.
  • Kom op, niet zo aanstellen.
  • Nee hoor het is echt niet koud in de klas.
  • Natuurlijk kan je wel rekenen.

Hoe ga je om met negatieve gevoelens van kinderen?

Hoe zou jij je voelen?
Ik denk dat we onbewust vaak op deze manier reageren. Maar wanneer we dit doen dan lijkt het voor het kind alsof je de gevoelens niet serieus neemt.

Stel je voor dat jij een gesprek hebt met een ouder dat niet helemaal lekker loopt. Je bent teleurgesteld want je doet zo ontzettend je best voor deze leerling. Misschien ben je zelfs wel boos, want je hebt gewoon het beste met je leerling voor.

In de gang kom je een collega tegen en je vertelt hoe het gesprek met de ouder is verlopen. Je collega reageert als volgt:

“Maak je niet zo druk, die ouder weet niet beter” of “Maar je snapt toch ook wel dat het voor die ouder niet mogelijk is om elke avond voor te lezen” of “Ik snap het wel van die ouder, van al die wisselende diensten word je super moe”.

Op dat moment wil je gewoon even stoom afblazen; je hebt helemaal geen zin in de mening van een ander. Je vindt jezelf zielig en je wilt dat de ander jouw gevoelens erkent. Het zou fijner zijn geweest als de collega had gereageerd met “Tjonge, wat vervelend! Je doet zo je best en dan krijg je dit te horen…”

Wanneer een collega dit zegt dan word je vanzelf rustiger, kan je uiten wat je nou daadwerkelijk dwars zit en ben je beter in staat om te reflecteren op het probleem. Misschien zeg je dan zelf al wel: “Ik had het misschien op een andere manier moeten zeggen” of “Normaal gesproken kan ik wel een goed gesprek met deze ouder voeren”.

Voor kinderen werkt dit hetzelfde. Zij kunnen zichzelf beter helpen als iemand echt luistert en zich echt inleeft. Het lastige is dat we dit niet van nature doen. Het voelt misschien zelfs wat onecht en onnatuurlijk aan. Het vraagt nieuwe vaardigheden van ons die we eerst heel vaak moeten oefenen.

Oké, hoe doe je dit?

Hoe ga je om met negatieve gevoelens van kinderen?

Aan de slag!

Luister rustig en aandachtig
Zorg dat je echt naar het kind luistert. Soms hoef je niet eens wat te zeggen; denk zelf maar aan een situatie waarin je heel verdrietig bent. Een gebaar als een arm om je heen kan dan al heel vertroostend zijn. Het kind zijn verhaal laten vertellen en zelf stil zijn kan al heel veel opleveren.

Erken de gevoelens met een woord als ‘oh… ‘hmmm’ ja, ja’. 
Wanneer een kind zijn verhaal vertelt dan zijn we snel geneigd om advies te geven of vragen te stellen. Dit voorkomt dat het kind zelf constructief leert denken.

Door af en toe instemmend te mompelen kan het kind zelf eigen gevoelens en gedachten ontdekken en wellicht tot een oplossing komen.

Lees ook: Hoe kan je de autonomie van een kind stimuleren?

Benoem de gevoelens
We worden ongemakkelijk als een kind huilt of boos is. We proberen het kind zo snel mogelijk te troosten, maar eigenlijk zeggen we hiermee dat we het ‘slechte gevoel’ weg willen stoppen. We bedoelen het natuurlijk wel goed, maar het is beter om het gevoel een naam te geven.

“Ja het is inderdaad verdrietig dat je konijn is dood gegaan”. of “Je bent boos, omdat iemand jouw toren heeft omgegooid”. Door deze gevoelens de erkennen en woorden eraan te geven voelt een kind zich juist getroost.

Verwoord het verlangen van het kind eventueel in een fantasie
Wanneer kinderen iets willen wat ze niet kunnen krijgen reageren we meestal met een logische verklaring. Alleen hoe meer wij verklaren; hoe meer zij gaan protesteren.

Het is voor het kind makkelijker te accepteren als de volwassene begrijpt hoe graag je iets wilt. “Ik hoor hoe graag je het wilt” “Ik zou willen dat ik het kon laten stoppen met regenen”.

How2talk2kids
In het boek worden praktische effectieve communicatievaardigheden geboden die direct toepasbaar zijn. Bovenstaande tips komen uit het eerste hoofdstuk van dit boek.

Hierin wordt trouwens nog veel uitgebreider ingegaan op het beter omgaan met de negatieve gevoelens van het kind. Er worden heel veel herkenbare voorbeelden gegeven, antwoorden op veelgestelde vragen en verhalen vanuit de praktijk.

Ook andere onderwerpen komen in het boek aan bod. Denk aan grenzen stellen, kinderen verantwoordelijkheid laten nemen voor het gedrag en effectief prijzen. Het is echt een aanrader als je (nog) beter wilt leren omgaan en communiceren met kinderen.

Het boek is geschreven met als doelgroep ouders, maar ook als leerkracht kan je veel tips en adviezen gebruiken in de klassenpraktijk.

Ik ben benieuwd; hoe ga jij om met negatieve gevoelens van kinderen?

Klik hier voor meer informatie of om het boek te bestellen.

How2talk2kids
Auteur: Adele Faber Elaine Mazlish
Uitgever: How2Talk2Kids
Prijs: €22,50

Foto’s Shutterstock

Hoe ga je om met negatieve gevoelens van kinderen?

BewarenBewarenBewarenBewarenBewarenBewaren

BewarenBewaren

BewarenBewaren

Linda Willemsen

Linda Willemsen is het gezicht achter klasvanjuflinda.nl en zet zich in voor spelenderwijs ontdekken en leren. Daarnaast houdt ze zich bezig met auteurswerk en zorgt sinds oktober 2018 met veel liefde voor haar babydochter.

Geef een reactie