Kijktip Monitor: Hoogbegaafde kinderen
Gisteren was er een interessante uitzending van Monitor over hoogbegaafde kinderen in het onderwijs. Er zijn veel hoogbegaafde kinderen die vastlopen in het onderwijs. Waarom lopen zij vast en wat kan je hier als school aan doen?
Uitzending hoogbegaafde kinderen
In de uitzending blijkt dat Monitor wekelijks mails krijgt van ouders over hun hoogbegaafde kinderen die vastlopen in het onderwijs. Een aantal ouders en kinderen worden hierover geïnterviewd. Het zijn toch wel hartverscheurende verhalen.
Het is ontzettend jammer dat kinderen thuis komen te zitten of meerdere keren van school moeten wisselen, omdat ze niet de uitdaging krijgen die ze nodig hebben.
Een duidelijke conclusie die tijdens de uitzending naar voren komt is dat Passend Onderwijs voor deze kinderen niet werkt. Inmiddels weten we natuurlijk al langer dat het hele Passend Onderwijs mislukt is.
Wat gaat er mis? Leerkrachten hebben te weinig kennis over hoogbegaafdheid en weten hierdoor niet goed hoe ze deze kinderen kunnen helpen.
Je kunt de uitzending van Monitor hier terugkijken.
In de praktijk
Ik denk dat dit grotendeels klopt. Er wordt o.a. op de opleiding te weinig aandacht gegeven aan hoogbegaafdheid. Je moet dus als leerkracht zelf de interesse hebben om je op dit vlak verder te ontwikkelen. Het kan soms best lastig zijn om een kind met kenmerken van hoogbegaafdheid te signaleren.
Kinderen kunnen gaan onderpresteren, zich terugtrekken of juist de klas op stelten zetten. Scholen hebben vaak te weinig expertise. Meestal gaat juist de aandacht naar de kinderen die onder het niveau scoren.
Daarnaast is er naar mijn mening nog een andere reden dat deze kinderen in de knel komen. Deze werd jammer genoeg niet duidelijk tijdens de uitzending genoemd. Kinderen die echt hoogbegaafd zijn hebben een apart programma nodig dat zij kunnen volgen. Uiteraard hebben zij hiervoor gerichte instructie en begeleiding nodig. Maar feit is; wanneer je als leerkracht een combinatiegroep draait dan kom je hier gewoon onvoldoende aan toe.
Dat is ontzettend vervelend voor het kind, hij kan niet op zijn niveau functioneren. Maar we moeten niet vergeten dat dit ook tot grote frustratie kan leiden bij de leerkracht. Elke leerkracht wil het beste voor zijn leerlingen; het is echt onmacht en geen onwil.
Gelukkig maakt de minister extra geld vrij voor hoogbegaafde kinderen. Hopelijk mogen scholen dit naar eigen inzicht besteden. Wellicht kan er een onderwijsassistente een aantal uren in de week met deze kinderen aan de slag. Ook kan het geld gebruikt worden voor een plusklas waar kinderen van meerdere scholen een ochtend in de week bij elkaar komen om uitdagende projecten uit te voeren. En waar ze ook leren om te leren.
Ik denk dat wij bij ons op school al best veel bieden. Er is een plusklas vanuit de stichting en er wordt 1x per week drie kwartier aan een aantal leerlingen Spaans gegeven. Vanaf volgend jaar gaat dezelfde leerkracht ook aan alle groepen, dus al vanaf groep 1, filosofie geven.
Kinderen gaan in groepjes nadenken over filosofische vragen, bijvoorbeeld aan de hand van een verhaal of prentenboek. Het zijn korte activiteiten, maar kinderen worden op deze manier wel echt uitgedaagd en geprikkeld. Wij vinden het als school heel belangrijk dat ook de kinderen aan de bovenkant niet vergeten worden.
Meer informatie
Wil je meer weten over hoogbehaafdheid? Dan is het boek Slim maar… een echte aanrader. Toevallig heb ik een paar weken geleden ook een blog geschreven over hoe je een ontwikkelingsvoorsprong kan herkennen bij jonge kinderen. Carolien schreef al eens een blog over interessante verrijkingsspellen en in deze blog kan je meer lezen over onderpresteren.
Ik ben benieuwd; herken je jouw school in het beeld dat door Monitor wordt geschetst? Wat doet jouw school al met kinderen die hoogbegaafd zijn?
Kind met boek op hoofd foto van Nina Buday/Shutterstock.
