(Joni) We zitten alweer een aantal weken in de lockdown en hierdoor moet iedereen noodgedwongen onderwijs op afstand aanbieden… en zoals het ernaar uitziet zal dat de komende weken ook nog zo blijven. In deze blog zal ik een aantal ideeën delen die zijn in te zetten tijdens het verzorgen van onderwijs op afstand.

Leesbevordering op afstand

Waar de eerste weken misschien vooral de focus heeft gelegen op de kernvakken rekenen en taal, komt er nu wellicht langzaam wat meer tijd voor andere dingen. Mocht dit het geval zijn, dan vind je het misschien leuk om iets te doen met leesbevordering.

Het is namelijk belangrijk om het leesplezier van kinderen te blijven stimuleren. Het vergoten van het leesplezier heeft een positieve invloed op de prestaties rondom verschillende vakgebieden.

Dit blijkt uit een onderzoek van de University of London (Institute of education), hierin schrijven Sullivan en Brown (2016) dat leesplezier een positief effect heeft op o.a. woordenschat, spellingvaardigheden en prestaties rondom wiskunde. Stichting Lezen (2018) sluit zich hierbij aan, zij schrijven dat leesplezier de basis van het leesproces dient te zijn.

Voorlezen en de verteltafel

Een werkvorm die denk ik over het algemeen veel wordt ingezet in het onderwijs is voorlezen. Dit kan natuurlijk ook prima op afstand. Wanneer je regelmatig met de kinderen contact hebt via Teams of Zoom, dan kan dit live.

Ook kun je de filmpjes van de devoorleeshoek.nl kunnen gebruiken. Zij bieden tijdens de lockdown een “scholen dicht abonnement” aan, hierdoor kun je gratis gebruik maken van de filmpjes. Echter denk ik dat zelf voorlezen voor de kinderen misschien net ietsje leuker is.

Naar aanleiding van de het voorgelezen verhaal kun je de kinderen zelf een verteltafel kunnen laten maken. Poppetjes kun je makkelijk maken met A4’tjes en wc-rollen (hierover schrijft Laura ook in haar blog over thematisch werken op afstand).

De rest kun je helemaal aan de kinderen overlaten, alle voorwerpen die in huis te vinden zijn kunnen worden gebruikt bij de verteltafel. De vorige lockdown heeft dit in mijn stagegroep veel leuke resultaten opgeleverd.

Waar of niet waar?

Wanneer je contact hebt met de kinderen door middel van videobellen, zou je deze interactieve werkvorm kunnen gebruiken na het voorlezen van een boek. Hierbij heeft elk kind een groen en een rood voorwerp nodig, bijvoorbeeld: potloden of gekleurd papier.

Na het voorlezen van het boek geef je de kinderen verschillende stellingen over het verhaal, de kinderen geven dan allemaal individueel aan of deze stelling goed (groen) of fout (rood) is door hun voorwerp in de lucht te houden. Voorbeelden van stellingen:

• De hoofdpersoon van het boek is ….
• Het boek speelt zich af in …..
• Eerst gaan ze …., daarna …..
• Aan het einde van het verhaal ….

Natuurlijk kunnen de stellingen geheel worden aangepast aan het boek dat wordt voorgelezen! Geef bij elke stelling kinderen de beurt om uitleg te geven waarom de stelling wel of niet klopt.

Je zou deze werkvorm ook toe kunnen passen in de vorm van een boekenkring, waarbij elk kind zijn/haar eigen boek meeneemt en aan de hand van het rode of groene voorwerp laat zien of de stelling klopt. Zo krijgen de kinderen de kans om over hun eigen (lievelings)boek te praten.

Wie? Wat? Waar? Probleem? Oplossing?

Na het voorlezen gebruik ik graag de vragen: Wie? Wat? Waar? Probleem? Oplossing? Deze kunnen goed worden ingezet om het begrijpend luisteren te stimuleren.

In de klas gebruik ik hiervoor vaak de dobbelsteen of het rad om dit top een boeiende manier te doen. Dit kan natuurlijk ook als je met de kinderen bent aan het videobellen. Wanneer je het fysieke rad in huis hebt, kun je dit na het voorlezen inzetten in combinatie met het format (zie onderstaande foto). Je kunt het format hier downloaden:

Mocht je geen rad in huis hebt, dan zou je ook de digitale versie kunnen gebruiken. Wanneer je het scherm deelt, kunnen de kinderen het rad zien.  Draai aan het rad en laat de kinderen het antwoord op een wisbordje of een blaadje schrijven, zo is iedereen actief bezig.

Lockdown boekenlijst

De komende weken zou je de kinderen een leeslijst bij kunnen laten houden. Hierop registreren ze alle boeken die ze tijdens de lockdown hebben gelezen. Je kunt de lockdown boekenlijst hier downloaden:

Een eigen boek maken

Een activiteit die de kinderen in mijn klas erg leuk vinden, is het maken van een eigen boek. Ze zijn zo meteen bezig met functionele lees- en schrijfactiviteiten. Ik schreef hier eerder een blog over.

Het onderwerp van het eigen gemaakte boek kan worden gekoppeld aan een thema, maar dit hoeft natuurlijk niet! Gegarandeerd hebben de kinderen genoeg leuke ideeën om over te schrijven en tekenen. Wanneer de lockdown voorbij is, kunnen de eigen gemaakte boeken mee naar school worden genomen en tentoon worden gesteld in de leeshoek.

Ik maakte hiervoor een format, deze kun je hieronder downloaden. Je kan natuurlijk ook gewoon witte of gekleurde A4’tjes hiervoor gebruiken.

Alfabet

Als je aan de slag wil gaan met een specifieke letter, zijn alfabetboeken goed te gebruiken. Bijvoorbeeld: Aap leest een letter, Kijk mijn letter, Alfabet of Het dieren ABC.

Wat kun je met deze boeken doen?

• Blader in het boek en stop op een willekeurige bladzijde met een bepaalde letter, zeg tegen de kinderen zo snel mogelijk een voorwerp moeten zoeken met deze letter. Lekker bewegen achter die computer!

• Lees een stuk voor uit het boek een geef de kinderen de opdracht om te gaan staan of te springen elke keer als ze een bepaalde letter horen.

• In deze blog vind je voor het boek alfabet nog meer ideeën.

Hopelijk hebben jullie iets aan deze blog gehad! Ik wens jullie veel plezier en succes de komende weken.

Besteed jij aandacht aan leesbevordering tijdens de lockdown? Hoe pak je dit aan?