Ik heb een groep 3/4 combinatie, maar net als in de kleuters werken wij met thema’s en hoeken. We zorgen er zo voor dat we een rijke leeromgeving creëren. Het belang van een rijke leeromgeving en waaraan een rijke leeromgeving moet voldoen wil ik graag in deze blog delen.

Waarom is een rijke leeromgeving belangrijk?
Betsy van der Grift schrijft in haar boek ‘Kinderkoppie‘ over de rijke leeromgeving. Zij stelt dat het kind ervaringen nodig heeft om het brein te helpen bij de ontwikkeling. De aanleg om te leren is ‘gegeven’ en gaat dus voor een deels vanzelf. Denk maar aan het leren lopen of praten, dit gaat meestal spontaan. Een kind heeft de drang om te ontdekken, het is een jonge onderzoeker die met behulp van voldoende prikkels zijn brein kan ontwikkelen (Raijmakers, 2008).

Voorbeelden van zulke prikkels zijn bijvoorbeeld speelgoed om aan te voelen, ruiken en te bekijken. Maar ook volwassenen die ervaringen aanbieden als ‘Nee zeggen’ of op je beurt wachten. Blakemore (2009) heeft een rattenexeperiment opgezet waarbij ratten in kooitjes werden gehouden. In de ene kooi was geen speelgoed en in de andere wel. Na onderzoek bleek dat de ratten met speelgoed een meer ontwikkeld brein hadden dan de andere ratten. Bij ratten is het dus van belang dat zij omgeven worden door een rijke leeromgeving. Grote kans dat dit ook voor kinderen geldt.

We weten namelijk dat wanneer een kind opgroeit in een arme leeromgeving dat dit negatieve gevolgen op de ontwikkeling heeft. Denk bijvoorbeeld aan een kind dat opgroeit in een oorlog of  dat te weinig goede voeding binnen krijgt. Deze kinderen ontwikkelen vaak een achterstand en kunnen hierdoor geen goede schoolcarriere doorlopen. Doordat dit zelfs op volwassenleeftijd nog invloed heeft is de kans heel groot dat de achterstand ook wordt overgedragen aan volgende generaties (Weringh, 2003).

Hoe ziet een rijke leeromgeving eruit?
Een rijke leeromgeving is dus van belang voor de ontwikkeling van het brein. Ik ben ervan overtuigt dat we hier op een school een grote rol in kunnen spelen. Maar waar moet je precies op letten? Er is in de literatuur veel informatie over te vinden. Hieronder de mening van twee verschillende onderzoekers:

Volgens Simons (1999) zou je kritisch naar de leeromgeving moeten kijken en jezelf dan de volgende vragen moeten stellen:

• Wordt de nieuwsgierigheid geprikkeld?
• Wordt er voldoende, maar niet te veel informatie aangeboden?
• Wordt het kind gestimuleerd tot eigen denkactiviteiten en meningsvorming?
• Is er ruimte voor gemeenschappelijke betekenisconstructie?
• Is er ondersteuning bij het vormen van een totaalbeeld en het leggen van verbanden?
• Is er aandacht voor het vastleggen van het geleerde en het reflecteren?

BewarenBewaren