Je bekijkt nu Voorbereidend schrijven met kleuters, wat houdt dat in?

Voorbereidend schrijven met kleuters, wat houdt dat in?

Schrijven is iets wat we steeds minder doen door het gebruik van bijvoorbeeld tablets, computers en mobiele telefoons. Maar daardoor is schrijven niet minder belangrijk geworden, juist niet!

Het voorbereidend schrijven begint al bij de kleuters. In deze blog vertel ik je er graag meer over.

Voorbereidend schrijven
Het leren schrijven begint vaak in groep 3. Bij de letters die geleerd worden, wordt meestal ook gelijk de schrijfwijze aangeboden en geoefend.

Het schrijven van de letter(s) ondersteunt het leren lezen. Om het schrijfproces in groep 3 zo goed mogelijk te laten verlopen kunnen we bij de kleuters al voorbereidende schrijfactiviteiten doen.

De fase van het voorbereidend schrijven vindt volgens Cabal e.a. (2015) plaats in groep 2 en groep 3. Onder het voorbereidend schrijven verstaan zij activiteiten die door kleuters gedaan worden ter voorbereiding op het schrijven.

De volgende soorten oefeningen worden genoemd:

  • Grof motorische vaardigheidsoefeningen
  • Fijn motorische vaardigheidsoefeningen
  • Grafische oefeningen
  • Schrijfpatronen
  • Schrijf motorische krullen

Lees ook: schrijfonderwijs, is dat nog wel van deze tijd?

Voorbereidend schrijven is bewegen!
Als we het hebben over voorbereidend schrijven bij kleuters dan gaat het niet over kleuters die aan een tafeltje in de schrijfhouding zitten en worstelen om een potlood met de driepuntsgreep vast te houden.

Voorbereidend schrijven is bewegen. Niet alleen kleine vingeroefeningen maar ook grote bewegingen. Voorbereidend schrijven is groot beginnen (groep 1 en 2) en klein eindigen (eind groep 2/begin groep 3).

Van grote bewegingen vanuit de schouder, naar de elleboog, via de pols naar fijne bewegingen met de vingers.

Lees ook: de ontwikkeling van de fijne motoriek.

Voorbereidend schrijven met kleuters, wat houdt dat in?

Er zijn tal van activiteiten om de grove motoriek en de fijne motoriek te oefenen. Hier volgen een aantal ideeën:

  • Schrijven in scheerschuim of zand
  • Klapspelletjes
  • Balspelletjes (balvaardigheid oefenen)
  • Spelletjes met pittenzakken en ballonen (oog-hand coördinatie)
  • Beweegliedjes bijvoorbeeld: ‘Hoofd, schouders, knie en teen’
  • Bouwen met blokken of ander constructiemateriaal
  • Verven
  • Kleien
  • Kralenplank
  • Rijgen
  • Sorteren
  • Dansen met linten door het speellokaal

Veel bewegen is belangrijk om de grove en de fijne motoriek goed te ontwikkelen. Dit is een voorwaarde om tot schrijven te komen. Forceer niet de fijne motoriek bij jonge kleuters door te veel van ze te vragen. De ontwikkeling van de fijne motoriek is nog volop bezig.

Gebruik bijvoorbeeld dikke potloden tot en met begin groep 3 en laat jongste kleuters nog niet hun eigen naam schrijven.

Als ze interesse hebben in letters, bied ze dan stempels of magneetletters aan waar ze hun naam of andere woordjes mee kunnen leggen.

Zithouding
In groep 2 kun je wel alvast de zithouding oefenen met de kinderen. Denk aan:

  • Voeten op de grond
  • Bovenbenen volledig gesteund
  • Ellebogen net op of van de tafel
  • De tafel zit tussen navel en borst
  • Vuistbreedte tussen de tafel en de buik
  • Werkblad/schrijfblad een beetje schuin

Voorbereidend schrijven is dus niet zo schools als het klinkt. Voorbereidend schrijven is bewegen en spelend ontwikkelen! Zorg voor een verscheidenheid aan beweegactiviteiten zodat een kind zowel de grove als de fijne motoriek kan ontwikkelen.

Hoe ga jij dit schooljaar aan de slag met voorbereidend schrijven?

Bronnen:
Cabal, D., Hagemeier, M., Stellingwerf, K.; (2015). Beslisboom Schrijfmotoriek. Amsterdam

BewarenBewaren

Anniek Kloppenburg

Anniek Kloppenburg is gastblogger van klasvanjuflinda.nl. In 2015 heeft ze de PABO afgerond waarna ze in een jaar de voltijd route van de master SEN gedaan heeft. Daar heeft ze ontdekt hoeveel er te lezen en te schrijven is over het onderwijs. Ze werkt nu drie dagen als juf van groep 3, na een aantal jaren gewerkt te hebben als kleuterjuf. Ook is ze sinds februari 2019 moeder van een zoontje.

Dit bericht heeft één reactie

  1. Leanne

    Bedank voor je blog. Ook fijn dat je de bron bij hebt vermeld.
    Helaas heb ik de volgende literatuur niet gevonden ‘Cabal, D., Hagemeier, M., Stellingwerf, K.; (2015). Beslisboom Schrijfmotoriek. Amsterdam’. Heb jij misschien het boek nog? Of heb je een link waar ik het boek wel kan aanschaffen.
    Alvast bedankt, Groetjes, Leanne

Geef een reactie