Je bekijkt nu Het Zuiderzeemuseum: een geweldig schoolreisje

Het Zuiderzeemuseum: een geweldig schoolreisje

De wind speelt met mijn haren en ik voel de zon branden in mijn nek. Even baal ik dat ik mijn zonnebril heb thuis gelaten. Samen met een groep kinderen zit ik in een bootje dat ons naar de ingang van het Zuidezeemuseum in Enkhuizen brengt. Na een kwartiertje varen stap ik vol verwachting aan wal. Is het museum nog net zo mooi als in mijn herinnering?

Ik ben door het Zuiderzeemuseum uitgenodigd om drie verschillende educatieve programma’s voor kinderen te bekijken. In deze blog vertel ik je er graag meer over.

Dit artikel is geschreven in samenwerking met het Zuiderzeemuseum. 

Het Zuiderzeemuseum
In 1932 werd door de Afsluitdijk de Zuiderzee verandert in het IJsselmeer. Het Zuiderzeemuseum richt zich op de periode daarvoor en brengt de verhalen van mensen die vroeger rond de Zuiderzee woonden tot leven. Zodra je voet aan wal zet heb je het idee dat je terug in de tijd bent. Je wandelt over klinkerstraten en met meer dan 140 gebouwen uit plaatsen rond de voormalige Zuiderzee is het alsof je in een historisch dorp loopt.

Ik gluur door de ramen van kleine huisjes, maak een praatje met een visser die geniet van zijn pijp, verwonder me over de kleine bedden (hoe deden de mensen dat, zittend slapen?), neem een kijkje bij het postkantoor en koop wat zuurtjes in het snoepwinkeltje. Uiteraard snuffel ik ook even rond in het schooltje en kan het niet laten om mezelf als juf van een eeuw geleden voor te stellen.

Het Zuiderzeemuseum: een geweldig schoolreisjeHet Zuiderzeemuseum: een geweldig schoolreisjeHet Zuiderzeemuseum: een geweldig schoolreisje

Educatieve programma’s voor kinderen
Na mijmerend rondgeslenterd te hebben word ik door twee onderwijsadviseurs meegenomen om de drie verschillende programma’s te bekijken. Vol enthousiasme en passie vertellen ze hoe de programma’s zijn ontwikkeld en welke visie erachter zit. Allereerst wandelen we naar een klein huisje in Zoutkamp.

Huishouden 1920 junior
Aan de groep kinderen wordt verteld dat in dit schattige huisje een doorsnee-familie uit de jaren ’20 woont. Vader is als visser meestal op zee, moeder bestiert het huishouden streng, doch rechtvaardig. Samen hebben ze zes kinderen, waarvan de jongste nog in de luiers. Het gezin heeft het niet breed, maar door samen hard te werken, verdienen ze hun boterham. Het inkomen van vader wordt door moeder aangevuld met betaalde karweitjes voor anderen, zoals wassen en bonenlezen. De familie Buitjes is een dag niet thuis. Gelukkig heeft mevrouw Buitjes aanwijzingen achtergelaten voor de leerlingen, zodat zij het huishouden kunnen overnemen.

De kinderen worden in groepjes verdeeld en krijgen allemaal een opdracht. De opdrachten worden gerouleerd. Het is hard werken in het huishouden van de familie Buitjes. De kinderen maken bedden op, de matten worden geklapt, de poepdoos wordt geleegd, de ramen worden gelapt, medicijnen opgehaald bij de apotheek, boodschappen gedaan en er worden aardappelkoekjes (rosti) gemaakt. Na het harde werken gaat deze maaltijd er goed in!

Ik vond het ontzettend leuk om te zien hoe ijverig de kinderen aan de slag gingen. Er werd niet gezeurd of gekreund, alle karweitjes werden met enthousiasme aangepakt. Door te proeven, voelen, ruiken, zien, horen en doen, konden de kinderen op een interactieve manier het leven van een gezin uit 1920 ervaren.

Het programma is geschikt voor groep 4 – 6 en duurt zo’n twee uur. 

Het Zuiderzeemuseum: een geweldig schoolreisje

Het Zuiderzeemuseum: een geweldig schoolreisje

Het Zuiderzeemuseum: een geweldig schoolreisje

Van bonkaart tot persoonsbewijs
Tijdens de wandeling door het museum zag ik af en toe een vreemd stelletje rondlopen. Volgens de onderwijsadviseurs zijn dit twee figuranten uit het programma ‘Van bonkaart tot persoonsbewijs’. Bij aankomst in het museum werden de kinderen officieel lid van het verzet en ontdekten via allerlei opdrachten diverse aspecten van het dagelijkse leven in de Tweede Wereldoorlog.

In groepjes gingen de kinderen aan de slag: persoonsbewijzen vervalsen, voedselbonnen stelen en al wandelend met een ouderwetse kinderwagen naar een andere plek brengen. Een veilige schuilplaats zoeken voor onderduikers, luisteren naar radio Oranje, illegale kranten drukken en verspreiden en nog veel meer! En dit alles in het geheim, want wie zijn toch die mensen die de kinderen voortdurend in de gaten houden?

Onderweg kregen ze ook te maken met vele andere aspecten van het dagelijks leven in de Tweede Wereldoorlog, zoals schaarste, verduistering en Jodenvervolging. Op verschillende plekken werden zij daarnaast geconfronteerd met dilemma’s zoals: ‘Wat zou jij doen?’ Ik vond het een heel indrukwekkend programma, vooral omdat de beleving zo centraal staat. Het is een hele andere ervaring dan het bekijken van een film of lezen uit een boek. Door dit programma zullen de kinderen heel anders tegen de Tweede Wereldoorlog aankijken. Echt een aanrader voor de bovenbouw!

Het programma is geschikt voor groep 7 – 8 en duurt zo’n twee uur.

Het Zuiderzeemuseum: een geweldig schoolreisjeHet Zuiderzeemuseum: een geweldig schoolreisje

Het Zuiderzeemuseum: een geweldig schoolreisje

Watertoppers
Ten slotte het laatste programma, deze vond plaats naast het IJsselmeer. Het waaide flink en je voelde de zon branden, maar dit hinderden de kinderen niet. Vol enthousiasme gingen ze de strijd aan met het water.

Nederland is een echt waterland: overal zijn slootjes, grachten, kanalen, meren en zeeën. Al dat water is erg belangrijk: we gebruiken het om te drinken, koken, wassen, maar ook om er handelswaar over te vervoeren. En water is leuk! Je kunt er lekker in zwemmen en heerlijk mee spelen. Maar het water heeft ook minder leuke kanten. Het is belangrijk dat er genoeg water is, maar er kan in Nederland ook wel eens te veel water zijn. En wat doen we dan?

De kinderen werden tijdens dit programma opgeleid tot echte Watertoppers. Ze sleepten met zandzakken, mochten aan een vijzel draaien en deden ten slotte een wedstrijd ‘dijk bouwen’. Met zand, gras en steentjes gingen de kinderen ijverig aan de slag. Sommige materialen mochten ze onbeperkt pakken, maar niet alles was zomaar beschikbaar. In ruil voor muntjes konden ze meer zand of steentjes krijgen. Hier moesten ze goed over na denken, want zand is goedkoop, maar is het ook stevig genoeg?

Na het bouwen kwam de testfase. Alle dijken werden aan de rand van het IJsselmeer gelegd. Voorzichtig schepte de museumdocent wat water tegen de dijken, intussen mochten de kinderen tellen. Welke dijk zou het het langste volhouden? Een ontzettend leuk programma waarbij de kinderen op een speelse en praktische wijze kennis maken met de strijd tegen het water en waterveiligheid in Nederland, vroeger en nu.

Het programma is geschikt voor groep 4 – 6 en duurt zo’n anderhalf uur.Het Zuiderzeemuseum: een geweldig schoolreisje

Het Zuiderzeemuseum: een geweldig schoolreisjeHet Zuiderzeemuseum: een geweldig schoolreisje

Ontdek en laat je verrassen!
Na het bekijken van de drie programma’s kan ik concluderen dat de kinderen in het Zuiderzeemuseum met veel plezier aan de slag zijn gegaan. Het was echt genieten om ze zo actief bezig te zien en te weten dat ze tegelijkertijd er zo ontzettend veel van leren. Alle zintuigen werden tijdens de programma’s aangesproken, niet alleen het hoofd, maar ook het hart en de handen! In het Zuiderzeemuseum leer je spelenderwijs en met elkaar.

Neem zeker eens een kijkje op de website van het Zuiderzeemuseum voor een overzicht van alle educatieve programma’s. Het is een groot aanbod voor alle groepen van het basisonderwijs. De programma’s sluiten aan bij diverse kerndoelen en vensters van de nationale canon en hebben raakvlakken met uiteenlopende vakken als geschiedenis, aardrijkskunde en CKV.

Een educatief programma voor het basisonderwijs kost € 59,- per klas plus € 5,75 per leerling en begeleider. Voor of na het educatief programma kunnen de kinderen vrij door het museum lopen.

Enthousiast geworden en wil je meer informatie?

Bekijk hier het overzicht van alle educatieve programma’s.

BewarenBewaren

Linda Willemsen

Linda Willemsen is het gezicht achter klasvanjuflinda.nl en zet zich in voor spelenderwijs ontdekken en leren. Daarnaast houdt ze zich bezig met auteurswerk en zorgt sinds oktober 2018 met veel liefde voor haar babydochter.

Geef een reactie