Op veel scholen wordt er gewerkt met de ‘traditionele vorm’ van leren. In groep 1 en 2 wordt gewerkt met thema’s en leren de kinderen spelenderwijs. Als de kinderen in groep 3 komen is het vooral leren vanuit een boek. Gek eigenlijk dat we wel op cognitief gebied aan kleuters al het één en ander aanbieden, maar we ze niet bewust een echte werkhouding aanleren. Hierdoor is het voor kinderen in groep 3 best lastig om opeens een lange tijd stil aan hun tafel te werken. Ze zijn dit helemaal niet gewend!

In deze blog maak ik gebruik van affiliate links. Zie voor meer informatie mijn disclaimer. 

Methode
Kaat Timmerman heeft het boek ‘Werkhouding bij kleuters‘ geschreven om deze werkhouding aan te leren. Kinderen leren hierdoor onderscheid te maken tussen een houding die hoort bij werkjes maken en een houding die hoort bij spelen. De methode bestaat uit 5 blokken waarin verschillende vaardigheden spelenderwijs aangeboden wordt.  Ik vind deze methode vooral geschikt voor eind groep 2 leerlingen, omdat je ze zo goed kunt voorbereiden op groep 3. Daarnaast kunnen ze alvast wennen aan een bepaalde basishouding.

Vaardigheden
Bij het aanleren van de vaardigheden worden plaatjes van een ijsbeer gebruikt. Dit is eigenlijk een vervanging voor de beertjes van Meichenbaum. De eerste vaardigheid die aangeboden wordt is: ‘Ik zit stil’. Dit wordt door middel van een stappenplan aangeboden:

1. Kinderen leren het verschil tussen bewegen en stil zitten aan de hand van verschillende prenten.
2. De leerkracht houdt een gesprek met de kinderen. Wanneer moet je stil zitten? “Bijvoorbeeld bij de kapper of in de kerk”.
3. Kinderen oefenen het stil zitten. Ze krijgen verschillende beweegopdrachten (vlieg als een vogel) en op een gegeven stopsignaal staan ze stil.
4. IJsbeer Tom wordt geïntroduceerd. Als het plaatje van Tom zichtbaar is komt er een werkje en moeten we stil zitten.
5. Van de kinderen wordt verwacht dat de kinderen op hun stoel blijven zitten en niet lopen tijdens het werken.

Persoonlijk zou ik de vaardigheid noemen: ‘Ik zit op mijn stoel’. De tweede vaardigheid, die aangeboden wordt is: ‘Ik zwijg’. Dit zou ik dan veranderen in: ‘Ik ben stil’. Het boek is van een Vlaamse schrijfster, vandaar dat je sommige termen beter wat aan kunt passen.

Ook leuk! Werken met Kids Skills.

In de praktijk
Er zit een hele mooie opbouw in de vaardigheden. Ga ook pas door met een volgende vaardigheid, als de eerste goed ingeslepen is. In blok 1 komen de drie basisvaardigheden aan bod: ‘Ik zit stil’, ‘Ik zwijg’ en ‘Ik steek mijn vinger op’. In de blokken 2 tot 4 worden vooral basisvaardigheden omtrent het werken aangeboden, bijvoorbeeld: ‘Ik kijk goed’, ‘Ik leg mijn materiaal klaar’ en ‘Ik werk nauwkeurig’. In blok 5 wordt het geheugen getraind.

Mijn mening
Het boek is heel praktisch geschreven. Er staat geen uitgebreide theorie in, dus je kunt er gelijk mee aan de slag. Voor elke vaardigheid is een uitgebreid stappenplan geschreven waarin verschillende ideeen en tips staan. Je hoeft ook niet perse alle vaardigheden aan te leren. Je zou bijvoorbeeld de eerste drie vaardigheden in groep 1 kunnen aanbieden en de rest in groep 2. Wij werken momenteel met een groep 2/3 combi en dan is het echt een noodzaak dat kinderen een goede werkhouding hebben. Ze moeten af en toe stil kunnen werken en mogen niet altijd vragen stellen. Met dit boek leer je de regels heel spelenderwijs aan.
De plaatjes van Tom de ijsbeer en de werkbladen kun je hier digitaal vinden.

Werkhouding bij kleuters
Schrijver: Kaat Timmerman
Uitgever: Lannoo
Prijs: €19,99

Klik hier om het boek bij Bol.com te bestellen.