Deze vraag werd gesteld door een van de kleuters van Joy, op zoals een kleuter dat kan een volkomen random moment en zonder enige aanleiding. Een vraag waarover ook zij als juf even moest nadenken, maar die de klas bracht tot een geweldig leerzaam project.

Ze besloot de vraag van deze kleuter te nemen als uitgangspunt voor een nieuw thema en het leek haar des te leerzamer om ook daadwerkelijk een ‘huis’ te gaan bouwen in de klas.

In deze blog zal zij jullie vertellen hoe ze dit aanpakte en hoe de kinderen stap voor stap werden meegenomen in dit proces.

Joy gaat bloggen voor Klasvanjuflinda, dus je kunt vaker blogs van haar verwachten. Ze heeft de academische PABO gedaan, een Master Orthopedagogiek afgerond en haar hart ligt bij het lesgeven aan het jonge kind. Momenteel werkt ze als leerkracht in groep 1/2 en is ze werkzaam als orthopedagoog op een leerproblemenpraktijk. In haar vrije tijd deelt ze haar ideeën en ervaringen op social media onder de naam JUV.

Een boek als uitgangspunt
Als ik in de klas werk aan een thema vind ik het fijn om een boek als leidraad te hebben. In dit geval koos ik voor het boek ‘Een huis bouwen’ van de Willewete serie.

Deze informatieve serie is erg populair in mijn klas en de informatie wordt vaak met open mond door de kleuters opgezogen. Het fijne van dit boek is ook dat het stap voor stap is opgebouwd en dat je dus alle bouwstappen met de kleuters kan doorlopen.

De voorbereiding
‘Je kunt niet zomaar overal een huis bouwen. Eerst heb je een stuk grond nodig waar je kan en mag bouwen’, vertelde ik de kleuters. Dus gingen we samen op zoek naar een plek in de klas waar het huis het beste kon staan.

Rondom deze plek moest er een bouwplaats gemaakt worden. Er werd in de klas aangegeven dat we afzetlint nodig hadden. We voegden dit toe, want volgens een van de kleuters ‘was een bouwplaats best wel gevaarlijk’.

Ook voegde ik houten blokken toe om in te timmeren en piepschuim platen om in te schroeven. Op het raam tekende ik een kraan, die de kinderen konden in verven. Ook het echte gereedschap mocht niet ontbreken.

Het bouwproces

De architect
Een bouwproces begint natuurlijk altijd bij de architect. De architect moet een tekening maken van het huis en dat deden alle kleuters ook. Vervolgens liet ik gedurende het project de architect terugkomen bij het krijtbord.

Hier konden de kinderen passen en meten met linialen. Let op, in het Willewete boek, zit het hoofdstuk de architect achterin het boek.

Tip! Wist je dat Chantal een verhalend ontwerp rondom het boek ‘Karel Klus bouwt een huis’ heeft geschreven?

De fundering
Na het ontwerpen begonnen we bij de fundering van het huis.  Al snel bleek een fundering niet nodig, want de vloer was al van beton en het huis kon zo toch niet wegzakken.

De muren
Voordat je met de kinderen de muren neer kunt zetten, kost dit je zelf even wat voorbereiding. Heb je een handige vriend of man, dan is het een fluitje van een cent! Ik besloot om een houten frame te maken, zodat het huis stevig zou zijn en de kinderen er na afloop van de bouw ook in konden spelen.

Het houten frame maakte ik samen met mijn vriend op maat en we boorden de gaten alvast voor. Het voorboren van de gaten zorgt ervoor dat de kleuters het frame zelf in elkaar kunnen zetten. Kies dan wel voor tork schroeven.

Het werken met de boor zorgde in de klas voor hoge betrokkenheid. Iedereen wilde dit natuurlijk wel even proberen. Sommigen hebben hier wat hulp bij nodig, anderen hebben al vaak genoeg geoefend met hun vader of moeder.

Zo kwam een van de  kleuters naar mij toe en zei: ‘juf, ik help wel even in de bouwplaats, dan kun jij de andere kinderen in de klas helpen’. En zo ging hij zitten als een echte opzichter. Hij boorde de schroeven er een klein stukje in, zodat ze stevig stonden en de andere kleuters ze er verder in konden draaien.

Nadat het frame rechtop stond, bevestigden we karton aan de buitenzijden van het frame door dit eraan vast te nieten. Nu kon het metselen beginnen, met een spons als mal. De oranje verf zat werkelijk overal: in haren, op neuzen, in oren en op de vloer. Maar na één oranje fles verf en twee sponzen hadden alle kleuters hun metseldiploma behaald.

Werk je in groep 3? Dan kun je dit spellenpakket over bouwen er goed bij gebruiken.

Het dak
‘Als de muren klaar zijn, wordt het dak gelegd. Met houten balken maken de dakwerkers het dak. Daarop komen de dakpannen, zodat het binnen niet regent’, las ik voor.

Ons dak bestond niet uit houten balken, maar uit kartonnen platen. Op de kartonnen platen mochten alle kleuters een dakpan plakken en deze mochten ze ook zelf versieren.

 De leidingen en de afwerking
Nadat het huis staat kun je samen met de kinderen bepalen waar je nog meer aandacht aan wilt besteden. Er kunnen bijvoorbeeld elektriciteitsdraden gespannen worden van wol of leidingen gelegd worden door restjes PVC buis te gebruiken.

Tot slot kunnen de ramen en deuren erin gezet worden en kan de schilder komen om het huis van binnen een mooi kleurtje te geven.

Spelen met echt materiaal zorgt voor echt spel
Zelf ben ik een groot voorstander voor spelen met echte materialen. Zo was er in de bouwplaats ook alleen maar echt gereedschap te vinden. De kleuters konden timmeren met hamers, schroeven met schroevendraaiers en gebruik maken van een elektrische boor.

Dit zorgt voor het ontwikkelen van motorische vaardigheden, het omgaan met gevaren en echte materialen. Daarnaast laat je aan de kinderen zien dat je ze serieus neemt en verantwoordelijkheid geeft.

Wanneer je dit als leerkracht uitdraagt, zullen de materialen ook gebruikt worden waar ze voor bedoeld zijn. Want elke kleuter wil dolgraag een echte bouwvakker zijn of net zo goed kunnen klussen als papa of mama. De volgende situatie laat dat goed zien:

Op een ochtend tijdens het speel-/ werkmoment liep ik langs de bouwplaats. Twee kleuters waren hard aan het werk. Ze timmerde en boorde en probeerde samen het houten frame van het huis in elkaar te zetten. Tot een van de kleuters zijn hamer neerlegde en zei: ‘Zo even een bakkie koffie’. Daar zaten ze, beiden onderuit gezakt op een stoel met een papieren bekertje in hun hand. En daar stond ik met een brede glimlach op mijn gezicht.

Wat is jouw mening over het spelen met echte materialen in de klas? Ik ben benieuwd!