Je bekijkt nu Back2school: grip op de groep

Back2school: grip op de groep

Dit is het derde artikel in de reeks ‘Back2school’. In deze serie wil ik je in een week klaarstomen voor een nieuw schooljaar. Vandaag wil ik je meer vertellen over wat nou een groep is en welke rollen er binnen een groep zichtbaar zijn.

Morgen wil ik je tips geven hoe je hier invloed op kunt uitoefenen.

Lees ook:

– Back2school: de voorbereidingen
 Back2school: de eerste schoolweek
– Back2school: timemanegement
 Back2school: de groepsvorming

Dit artikel heb ik geschreven aan de hand van het boek ‘Grip op de groep‘. In dit boek wordt uitgebreid ingegaan op het groepsproces in de klas en hoe je een positieve leeromgeving kunt creëren aan het begin van het schooljaar. Het boek biedt inzicht in processen die in een groep spelen en geeft handvatten hoe je een groep positief kunt maken.

Wat is een groep?
Elke groep vertoont kenmerken die betrekking hebben op relaties, rollen en groepsnomen. Leden van een groep krijgen en onderhouden relaties met elkaar en binnen deze groep ontstaan er automatisch rollen.

Zo zijn er groepsleden die de leidende rol op zich zullen nemen en weer anderen zijn volgzamer. In elke groep worden groepsnormen gesteld. Deze normen zijn voor de groep belangrijk en van invloed op de relaties, het pedagogisch klimaat en de sfeer in de groep.

Elke leerkracht zal het met mij eens zijn dat er verschillende soorten groepen zijn. Bij de ene groep heb je gelijk een positief gevoel, de kinderen kunnen goed met elkaar opschieten en er komen weinig conflicten voor.

Er zijn ook negatieve groepen, in deze groepen vinden meer incidenten plaats of worden kinderen gepest.

Met het E-book ‘En opeens ben je juf… of meester’ krijg je een enorme boost om als PABO-student of startende leerkracht enthousiast in het onderwijs aan de slag te gaan. Met meer informatie over de groepsvorming. Ga je de uitdaging aan? Lees hier verder.

Het boek 'Grip op de groep' biedt inzicht in processen die in een groep spelen en geeft handvatten hoe je een groep positief kunt maken.

Een positieve groep
We spreken van een positieve groep als er groepsnormen zijn die wij in het algemeen als positief ervaren. Denk bijvoorbeeld aan de waarden en normen als respect hebben voor elkaar en het bieden van veiligheid.

In het boek ‘Grip op de groep‘ wordt gesproken over vier kenmerken van een positieve groep, namelijk:

  1. De groepsleden zijn eensgezind
  2. De groepsleden voelen zich medeverantwoordelijk
  3. De groepsleden tonen respect voor elkaar
  4. De groepsleden zijn bereid tot samenwerking.

In een positieve groep krijgen de kinderen de ruimte om de rol die ze van nature het meest ligt te vervullen. Voorbeelden van rollen zijn: gezagsdrager, sociaal werker, organisator, verkenner, volger, appellant en joker.

Wat deze rollen precies inhouden en wat dit voor betekenis heeft kun je in het boek ‘Grip op de groep’ nalezen. Een positieve groep heeft een gunstige invloed op het leer- en leefklimaat.

De kinderen voelen zich meer op hun gemak en durven zichzelf te zijn. De relaties onderling zijn positief en bij een conflict wordt het groepsbelang vooropgesteld.

Een negatieve groep
In een negatieve groep heersen normen die in onze maatschappij als negatief worden gezien. Voorbeelden hiervan zijn: ruzies, spanningen, pestgedrag of strijden om macht. In het boek ‘Grip op de groep’ wordt gesproken over vier kenmerken van een negatieve groep, namelijk:

  1. Er is een continue strijd om het doel
  2. De groepsleden voelen zich niet medeverantwoordelijk voor de groep
  3. Er is geen respect onderling
  4. Er ontbreken bepaalde rollen

In een negatieve groep ontbreekt de rol van de gezagsdrager. De volgende rollen zijn wel aanwezig: dictator, intrigant, meeloper en zondebok. Wat deze rollen precies inhouden en wat dit voor betekenis heeft kun je in het boek ‘Grip op de groep’ nalezen.

Lees ook: wat kun je als leerkracht doen tegen pesten?

In een negatieve groep wordt niet tegemoetgekomen aan de basisbehoefte relatie. Groepsleden verliezen veel energie aan de gebeurtenissen in de groep en dit heeft invloed op de leerprocessen.

Het is ontzettend lastig om van een negatieve groep een positieve groep te maken. Vooral als de groep zich al heeft gevormd zullen ze niet snel normen van buitenaf overnemen. Hulp van externen is vaak nodig om bijvoorbeeld het pesten terug te dringen.

Daarnaast is kennis over de fases van groepvorming van groot belang. Morgen wil ik hier meer informatie over delen.

Heb of krijg je zelf te maken met een negatieve groep? Lees dan zeker eens het boek ‘Grip op de groep’. Het is een dun boekje, maar biedt onwijs veel nieuwe inzichten en praktische tips.

Grip op de groep
Uitgever: ThiemeMeulenhoff
Schrijver: Rene van Engelen
Prijs: €32,10

Bestel het boek bij Bol.com. 

Grip op de groep

Linda Willemsen

Linda Willemsen is het gezicht achter klasvanjuflinda.nl en zet zich in voor spelenderwijs ontdekken en leren. Daarnaast houdt ze zich bezig met auteurswerk en zorgt sinds oktober 2018 met veel liefde voor haar babydochter.

Geef een reactie